JSJ
|
Gdaś, dzięki za piękne zdjęcia do tej kolekcji; egzemplarz był dotąd słabo zdokumentowany, a należy do najciekawszych. Z dwóch conajmniej powodów - wieży z r. 45. na kadłubie z 1941. oraz cech samego kadłuba. Pomijam ślady powojennych modyfikacji, bo śledzimy tu zasadniczo aspekty wojennej produkcji.
Kadłub jest częściowo przerobiony. O wczesności oryginału świadczy choćby zachowane pod belką czołową nitowanie przy spawie. Nie znalazłem "klucza", aby stwierdzić, czy spore zmiany były dokonane przy aplikacji tej wieży, czy kiedyś wcześniej. Mam na myśli dwie:
- Pokrycie części nadsilnikowej, przynajmniej nad filtrem powietrza wymienione, może pochodzić już z roku 42. Nie jest to jednak nic wyjątkowego na starszych kadłubach.
- Przednia górna płyta budzi wiele pytań. Jest ewidentnie nieoryginalna, przyspawana bez dodatkowego nitowania i ma nową wersję włazu oraz haki holownicze wprowadzone w r. 42. Śladów wcześniejszych wersji tych elementów nie widać. Ale tu zaskoczenie - odlew jarzma k.m. jest jednak z r. 41. i mógł być wyprodukowany nawet przed niemiecką inwazją. Powstała więc jakaś kompilacja elementów, możliwa od 2. połowy r. 42., chociaż trudna do uzasadnienia.
Odrębna zagadka to osłony bocznych przekładni - jak widać, w odróżnieniu od standardowych, są to zespawane elementy miejscami niezupełnie foremne. Jest pewne obiegowe twierdzenie o "seriach" czołgów z takimi osłonami (z późnych miesięcy 41.), lecz nie znajdując poparcia choćby kilkoma przykładami, zdaje się niezbyt wiarygodne. Może ktoś posiada takie przykłady zilustrowane możliwie czytelnymi zdjęciami?
|
|