Ryszard
Na Forum: Relacje w toku - 20 Galerie - 33
W Rupieciarni: Do poprawienia - 20
- 9
|
W trakcie budowy modelu Bregueta XIVB2 „9” (WAK 6/2006) zwróciłem uwagę na niewłaściwe umieszczenie na elementach godła 4 EW .
Na prawej i lewej burcie kadłuba głowa ptaka „Ra” winna być zwrócona do przodu. Na lewej jest prawidłowo, natomiast na prawej zwrócona do tyłu co jest błędem.
Kilka informacji o godle.
Stylizowany ptak „Ra” podczas I WŚ był godłem francuskiej Escadrille Br.66 (eskadry bombowej Breguetów), która wraz z „Błękitną” Armią gen. J. Hallera przybyła do Polski w maju 1919 r. Część samolotów przekazano do 4 EW a pozostałe m.in. do 1, 2, 5, 10 i 11 EW.
4 EW zachowała francuskie godło.
W publikacjach używa się określenia „ptak Ra”, które jest jak sądzę trochę nieprecyzyjne, ponieważ nie było ptaka „Ra”.
„Ra” („Re”) był to czczony w starożytnym Egipcie bóg z ptasią głową sokoła (lub jastrzębia) i słonecznym dyskiem. Uważano go za najważniejszego z bogów, boga Słońca, stwórcę świata i pana ładu we wszechświecie.
Godło we francuskiej eskadrze przyjęto w marcu 1916 r. a zaprojektował je sierż. pil. Jacques Rapin były student Akademii Sztuk Pięknych i Architektury. Wcześniej na samolotach piloci malowali różne godła osobiste.
Zdjęcia i rys. z francuskiej strony poświęconej historii eskadry.
na drugim zdjęciu - srebrna odznaka eskadry z lat I WŚ
Różne wersje godła:
- ptak na tle dysku słonecznego
Sopwith 1A2, 1917 r.
- głowa ptaka wpisana w dysk
Sopwith 1B2, 1917 r.
- bez dysku
Breguet XIVA2 1917-1918 r.
Wszystkie zdjęcia (prócz jednego) i rysunki dotyczące Breguetów z godłem „Ra” będących w użytkowaniu w polskim lotnictwie wojskowym pokazują lewą burtę i być może to sugerowało, że na prawej jest taki sam (użyto tego samego szablonu przy malowaniu).
Znane są zdjęcia czterech „polskich” Breguetów z 4 EW z godłem ptaka „Ra”:
Breguet XIVB2 „9” nr. 12458, 1920 r. (zdj. arch.własne, rys. "LzSz" W.Sankowski)
Breguet XIVB2 „6” , Ławica 1919 r. Godło opisane jako „uproszczone” lub „niedokończone”
(zdj. - „Polski samolot i barwa 1918-1939”, rys. - jw.)
Breguet XIVB2 o NN numerze, Ławica 1919 r. (zdj.- jw.)
Breguet XIVB2 „12” nr. 12344 – jedyne zdjęcie prawej burty (zdj.- jw.)
Rysunki godła zamieszczone w polskich publikacjach – widoczne różnice.
Zagadką nadal pozostają kolory godła.
|