JSJ
|
Jak wynika z wszystkiego powyższego, wałek skrętny jest rodzajem sprężyny lub zespolu sprężyn. Ze względu na osiowe skręcanie, przy okrągłym przekroju odkształcenia robocze są mało dostrzegalne - znacznie lepiej specyfikę tej pracy pokazałby model "wałka" w formie taśmy lub pręta o przekroju n-kątnym.
Ciekawy i genialny w swoim czasie rodzaj walkowego zawieszenia zastosowano w czołgu Panther. Dla każego koła jezdnego użyto tam dwóch drążków o grubości zbliżonej do stosowanych pojedynczo, przez co jednostkowe naprężenia zmniejszono, a efektywność działania zwiększono. W pewnym stopniu był to rodzaj "pęku" wałków.
Ideowy model takiej pary można przedstawić jako długi, zagięty w literę U sprężysty pręt. Jeden z końców typowo służył do zamocowania wahacza, drugi do mocowania przy ścianie kadłuba tuż obok, na sztywno. Szczyt (umownego) zagięcia wypadał po przeciwnej stronie kadłuba i był zaopatrzony w ośkę tam łożyskowaną. Przy pracy wahacza z kołem układ ten działał jako całość - następował ogólny skręt widoczny po tej "zagiętej" stronie, właśnie jak w przypadku teoretycznej taśmy. Tu jednak oznacza to, że oprócz skrętu wzdłuż własnych osi walki wykonywały pewien obrót wokół ośki stabilizującej przy ścianie bez koła. W ten niby prosty sposób wykorzystano dwa rodzaje pracy każdego działającego odcinka, w sumie o długości ok. 350 cm.
W praktyce nie mógł to być jeden wałek - zagięciu odpowiadało zblokowanie dwóch. Z pomocą klina śrubowego (tak jak w wahaczu) ich jednostronnie spłaszczone końcówki były wciśnięte w symetryczne jarzmo z osią obrotu przy ścianie.
Podobno było to niezwykle miękkie zawieszenie i w dużej mierze decydowało o komforcie użytkowania pojazdu. Rozwiązanie miało i wady, m.in. zabierało w kadłubie więcej miejsca, niż przy podobnym zastosowaniu wałków pojedynczych. Praca podwojonych wałków wymagała dodatkowego zapasu przestrzeni w pionie na skręcające się pary. Osiągane wychylenia wahaczy były bardzo duże, więc była to wielkość niebagatelna; całe to pracujące resorowanie musiało dawać efekt falowania układu.
|
|