Ryszard
Na Forum: Relacje w toku - 20 Galerie - 33
W Rupieciarni: Do poprawienia - 20
- 9
|
Witam,
„SWL” informują, że budowa "Ludwika" dobiegła końca.
Model waloryzowany i malowany, zbudowany od podstaw na bazie wydania WAK oraz innych źródeł, w tym licznych archiwalnych zdjęć otrzymanych od pp. J.Sankowskiego i J.Budkiewicza.
"Łaciaty" dołączył do ostatnich dwupłatów z "SWL"
Historia konstrukcji
Pomimo mało aerodynamicznych kształtów był to doskonały pod każdym względem i najliczniej użytkowany samolot podczas wojny polsko-rosyjskiej (ok. 45 egz. z 77).
W polskim lotnictwie było w sumie 158 Bre XIV wersji rozpoznawczej (A2) i bombowej (B2).
Miał doskonałe właściwości lotne (m.in. przez lotki z odciążeniem rogowym) i bojowe.
Szybki – ok. 170 km/h o dużym pułapie – ok. 6000 m posiadał opancerzony fotel pilota i siedzenie obserwatora.
Samolot był łatwy w pilotażu, posiadał zdwojony system sterowania (w kabinie obserwatora), gdzie można było także wyjmować drążek.
Przy olbrzymich zamówieniach armii francuskiej (ponad 2500 egz.) problemem był brak silników lotniczych.
Samoloty wersji B2 jak i A2 (z mocniejszymi silnikami) były pozbawione automatycznych klap.
Od momentu rozpoczęcia w 1916 r. produkcji do 1926 r. wyprodukowano ok. 8370 egz. różnych wersji i modyfikacji.
Prócz bombowych i rozpoznawczych (różniących się w niewielkim stopniu) były też:
- nocne 1-os. bombowce (Bre XIVB1) o zwiększonym do 6 godz. locie
- myśliwce eskortowe (Bre XIVC2)
- dalekiego rozpoznania (Bre XIVGR) o zasięgu lotu ponad 1000 km
- sanitarne, przystosowane do transportu rannych (Bre XIVS)
- wodnosamolot (Bre XIVH)
Po zakończeniu I WŚ produkowano wersję transportową (Bre XIVT) i przerabiano pozostałe z demobilu.
Samolot użytkowano (prócz Francji i Polski) również w: Argentynie, Belgii, Brazylii, Chinach, Czechosłowacji, Danii, Hiszpanii, Salwadorze, Estonii, Finlandii, Grecji, Gwatemali, Japonii, Jugosławii, Litwie, Persji, Paragwaju, Portugalii, Rumunii, Serbii, Szwecji, Syjamie, Turcji, USA, Urugwaju, ZSRR.
Model przedstawia Bre XIVB2 Nr. „9” (franc.nr.12458), który był na wyposażeniu francuskiej Escadrille Br. 66 i z francuską załogą przybył do Polski w składzie Armii Polskiej gen. J.Hallera w maju 1919 R.
Przekazany został stronie polskiej w połowie grudnia 1919 r.
W lutym 1920 r. znalazł się na wyposażeniu 4. EL zachowując godło francuskiej eskadry – staroegipskiego ptaka „Ra”.
Dca 4.EL por.pil. Bolesław Narkiewicz przydzielił samolot por.pil. Antoniemu Sielickiemu, który wraz z ppor.obs. Eugeniuszem Tromszczyńskim wykonał w okresie od lutego do czerwca 1920 r. :
8 lutego – oblot samolotu po przekazaniu do eskadry
19 luty – lot bojowy: rozpoznanie okolic Wilna
8 marca – lot bojowy: rozpoznanie i fotografowanie fortów Kowna. Zadania nie wykonano z powodu uszkodzenia lotki ogniem litewskich oddziałów i złej pogody
10 marca – oblot po naprawie uszkodzeń
17 kwietnia – przelot z Wilna na lotnisko polowe Orzechowna
18 kwietnia – dwa loty bojowe. Rozpoznanie pozycji rosyjskich na linii frontu w rejonie Połocka i Witebska. Zrzut ulotek propagandowych.
23 kwietnia – lot bojowy: zniszczenie rosyjskiego balonu obserwacyjnego i kierującego ogniem artylerii w rejonie stacji kolejowej Połota. Bombardowanie niecelne, ostrzelano transporty wojskowe a w drodze powrotnej kolumnę taborów
25 kwietnia – lot bojowy: zniszczenie balonu. Bomby uszkodziły balon a samolot został ostrzelany szrapnelami pociągu pancernego przybyłego do ochrony balonu. Rozpoznano transporty kolejowe w rejonie stacji Połota – Połock. Przy lądowaniu kapotaż spowodowany uszkodzeniem koła podwozia.
Z początkiem maja 1920 r. Bre XIV Nr. „9” znalazł się w 11.EL po włączeniu do niej 4.EL.
14 maja – po naprawie przelot na lotnisko polowe w Borsukach k. Dokszyc
17 maja – lot bojowy: rozpoznanie pozycji wojsk polskich i pozycji czołowych oddziałów wojsk rosyjskich. Samolot został uszkodzony ogniem karabinowym.
18 maja – przelot na nowe lotnisko Halinowo na skutek przerwania frontu przez wojska Tuchaczewskiego
22 maja – lot bojowy: rozpoznanie trasy kolejowej Mołodeczno – Połock i przepraw na Berezynie.
Ostrzelanie oddziałów remontujących tory i mosty oraz kolumny taborowej.
26 maja – lot bojowy: dalekie (200 km) rozpoznanie i fotografowanie przepraw na Dźwinie na osobisty rozkaz NW marsz. J. Piłsudskiego. Ostrzelanie taborów bolszewickich wojsk.
28 maja – lot bojowy: rozpoznanie w strefie przyfrontowej. Bombardowanie i ostrzelanie kolumny taborów.
13 czerwca –uszkodzenie podwozia podczas startu z lotniska w Halinówce
22 czerwca – odesłanie samolotu do Warszawy celem remontu
1 lipca – w CWL (Centralne Warsztaty Lotnicze)
Dalsze jego losy są nieznane.
Domniemywać można, że służył do drugiej połowy lat 30-tych XX w., tj. do czasu wycofania z eskadr ostatnich Bre XIV.
Pozdrawiam,
Ryszard
Post zmieniony (12-10-18 08:45)
|